29 Απριλίου : Παγκόσμια Ημέρα Χορού

Χορός-κίνηση

Ένα, δύο, τρία…πάμε !

Στις 29 Απριλίου γιορτάζεται κάθε χρόνο η Παγκόσμια Ημέρα Χορού, η οποία καθιερώθηκε το 1982 από το Διεθνές Συμβούλιο Χορού της UNESCO. Η ημέρα αυτή επιλέχθηκε, αφού η 29η Απριλίου είναι η ημερομηνία που γεννήθηκε ο Γάλλος χορευτής, χορογράφος και συγγραφέας Ζαν-Ζορζ Νοβέρ. Ο δημιουργός δηλαδή του σύγχρονου μπαλέτου.

 

Ποιός είναι ο σκοπός της Παγκόσμιας Ημέρας Χορού;

Να ενώσει όλους τους ασχολούμενους με την τέχνη του χορού, πέρα από πολιτικούς, πολιτισμικούς και ηθικούς φραγμούς.

Μπείτε, λοιπόν, στο χορό, στροβιλιστείτε στον κόσμο του, νιώστε τη ζωντάνια και τη δύναμή του… και αδράξτε την ευκαιρία να έλθετε σ’ επαφή με το σώμα και τις αισθήσεις σας….

 

Το σώμα μας είναι φτιαγμένο να λειτουργεί στο…μάξιμουμ

Tα κόκκαλα με τις αμέτρητες κλειδώσεις τους, οι μυς και το πολύπλοκο δίκτυο των νεύρων σαν ένα κουβάρι από ταινίες χωρίς τέλος και αρχή, όλα αυτά δεν βρίσκονται κάτω από την επιδερμίδα μας; Όλα ακίνητα και καλοσχεδιασμένα σχήματα- όμοια με μιας μηχανής- μέσα στο ζωντανό σώμα μας, το γεμάτο ενέργεια;

Και πόσοι, αλήθεια, από μας δεν νιώσαμε συχνά δυσάρεστα,  συνειδητοποιώντας την αδεξιότητα μιας κίνησης; Ή την αδράνεια ενός μέρους του σώματός μας; Και δεν αισθανθήκαμε την επιθυμία, ν’ αποκτήσουμε ένα σώμα που να μπορεί να κινείται ή να στέκεται καλύτερα; Ένα σώμα που να του δώσουμε την ευκαιρία ν’ αναπτύξει καινούρια ανακλαστικά, που θα του επιτρέψουμε την καλύτερη δυνατή απόδοση; Γαιτί το σώμα μας είναι φιαγμένο για να λειτουργεί στο μάξιμουμ. Διαφορετικά φθείρεται. Και όχι μόνον οι μυς του, αλλά και όλα τα εσωτερικά του όργανα…

Δυσαρμονία ανάμεσα στο σώμα και τις αισθήσεις

Από πολύ νωρίς, οι περισσότεροι μαθαίνουμε έναν περιορισμένο αριθμό κινήσεων, που τις επαναλαμβάνουμε μηχανικά σε όλη μας τη ζωή, χωρίς ποτέ να τις αμφισβητούμε και χωρίς να σκεφτόμαστε πώς αντιπροσωπεύουν μόνον ένα πολύ μικρό δείγμα των δυνατοτήτων μας. Μοιάζουμε επομένως μ’ εκείνον που αφού έμαθε τα πρώτα γράμματα της αλφαβήτου και μένει ευχαριστημένος με τις λίγες λέξεις που μπορεί να σχηματίσει με αυτά. Έτσι, όχι μόνον το λεξιλόγιο μας  είναι περιοσρισμένο, αλλά και η ικανότητά μας να σκεφτόμαστε, να εκλογικεύουμε και να δημιουργούμε.

Κάτι παρόμοιο, όμως, δεν συμβαίνει αντίστοιχα και με το σώμα μας, καθώς οι περισσότεροι χρησιμοποιούμε μόνο μερικές παραλλαγές εκατό κινήσεων από τις 2.000 περίπου που μπορεί να εκτελέσει το ανθρώπινο σώμα; Με ποιο επακόλουθο; Ότι, όχι μόνον δεν αισθανόμαστε τον εαυτό μας σε αρμονία με το σώμα μας, αλλά αγνοούμε, επίσης, ότι μπορούμε να καλυτερέψουμε και τις διανοητικές μας ικανότητες -ανακαλύπτοντας τον προσανατολισμό μας μέσα στο χώρο.

Επίσης, πόσοι από μας δεν αγνοούν τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα στο κεφάλι σαν «κέντρο μεταφορικό» των συναισθημάτων και των αναμνήσεών μας και στο σώμα μας; Και τι κάνουμε; Παραδεχόμαστε πώς μας χρειάζεται χρόνος και ωριμότητα για να γνωρίσουμε «τι τρέχει μέσα στο κεφάλι μας»,  περνώντας έτσι μια ζωή αναζητώντας και ψάχνοντας. Ενώ, αντίθετα, το σώμα μας, που δεν είναι λιγότερο μυσηριώδες, που δεν είναι λιγότερο ο «εαυτός» μας, που είναι στην πραγματικότητα αλληλένδετο με το κεφάλι μας, γίνεται αντικείμενο επιφανειακών μόνο φροντίδων. 

Νιώστε τη ζωντάνια σας

Αντί, λοιπόν, να εμβαθύνουμε τη γνώση του σώματός μας για να δούμε τι περικλείει, του προσθέτουμε επιπλέον στοιχεία, ρούχα, για παράδειγμα. Ή αντί ν’αναπτύξουμε -δουλεύοντάς το- τη φυσική του χάρη,  στηριζόμαστε στη δουλειά των μοντελίστ για να μας δώσουν μια ετοιματζίδικη κομψότητα. Όσο για την κάθε αδιαθεσία και πόνο, αυτά τα  αποδίδουμε στην καθιστική ζωή, στην ακαμψία του σώματός μας και στους περιορισμούς στους οποίους μας υποχρεώνει. Και δεν έχουμε, βέβαια, άδικο…Γιατί είναι αλήθεια, ότι η ακινησία είναι ένα μεγάλο εμπόδιο στο να αντιλαμβανόμαστε το σώμα μας και, δυστυχώς, όλοι μας έχουμε κάποια μέλη που δεν έχουν κουνηθεί εδώ και χρόνια…

Όσο, όμως, περισσότερες νεκρές περιοχές έχουμε, τόσο λιγότερο ζωντανοί αισθανόμαστε. Και είναι γεγονός πώς μόνο με τη δραστηριότητα μπορούν να αναπτυχθούν οι αντιλήψεις των αισθήσεών μας. Όχι, όμως με οποιαδήποτε δραστηριότητα. Και σίγουρα, όχι με τη μηχανική δραστηριότητα ή την επανάληψη μιας κίνησης. Αυτό βοηθάει μόνο ν’ασκούμε την υπομονή μας. Αλλά με τη δραστηριότητα εκείνη, που θα μας βοηθήσει ν’ αποκτήσουμε τη γνώση των μυών, των αισθήσεων και της αναπνοής. Τι καλύτερο, λοιπόν, από το να επιλέξουμε τον… χορό;

Χορός: αρμονία ανάμεσα στο σώμα και τη σκέψη

Τον σύχρονο χορό -που πέρα από κάθε υπερβολικό στυλιζάρισμα- βοηθά να συνειδητοποιούμε και να διαχειριζόμαστε με ασφάλεια το σώμα μας. Αλλά και ν’ αναπτύσσουμε τις νευρομυικές μας δεξιότητες και τις γνωστικές μας λειτουργίες, όπως είναι η παρατηρητικότητα, η αυτοσυγκέντρωση, η επιλεκτική αντίληψη και η μνήμη. Και ακόμα τη φαντασία, την ευελιξία της  σκέψης, την πρωτοβουλία και την ικανότητά μας για συνεργασία.

Και αλήθεια, χορός δεν σημαίνει αρμονική ανταπόκριση του σώματος με τη σκέψη, αφού κάθε χορευτής γνωρίζει ότι η σκέψη του ζωντανεύει το σώμα του και το σώμα του εκφράζει τη σκέψη του; Και από αυτή τη βαθειά ανταπόκριση ανάμεσα στο σώμα και τη σκέψη δεν είναι που γεννιέται και η τέχνη του χορού;

Αρκεί κανείς να κοιτάξει την περήφανη στάση του εξασκημένου χορευτή -τον τρόπο που κρατάει την σπονδυλική στήλη και το κεφάλι του-  για να συνειδητοποιήσει τη χαρά που αισθάνεται αυτός για τη δύναμη που υπάρχει μέσα στα κόκκαλα και στους μυς του. Αλλά, δυστυχώς, επειδή οι περισσότεροι δεν έχουμε επίγνωση αυτής της δύναμης, αντιδρούμε στον έντεχνο χορό με τον ίδιο τρόπο που θ’ αντιδρούσαμε και σε μια διάλεκτο που απλώς μισοκαταλαβαίνουμε…

Η προσφορά του χορού

-Ενδυναμώνει

Βασικός παράγοντας για την καλή φυσική κατάσταση των χορευτών είναι η δύναμη. Κάθε μορφή άσκησης, λοιπόν, έχει σκοπό να βελτιώσει τη δύναμη. Γιατί; Διότι η δύναμη:

-Βοηθά στη σωστή στάση του σώματος,

-βοηθά στην αποδόμηση του περιττού λίπους,

-προλαμβάνει την υποανάπτυξη ορισμένων μυών και μυικών ομάδων,

-βελτιώνει και δυναμώνει τη λειτυργία των αρθρώσεων,

-προλαμβάνει την πρόωρη φθορά του Ερειστικού και Μυικού ιστού (στηρικτικού και κινητικού μηχανισμού),

-ενεργοποιεί τις διαδικασίες του μεταβολισμού,

-αυξάνει τη λειτουργική ικανότητα του καρδιοκυκλοφορικού συστήματος, και τέλος,

-επιδρά στο συναισθηματικό και ψυχικό κόσμο αυτού που ασκείται, παρέχοντάς του αυτοπεποίθηση και ικανότητα υψηλής απόδοσης.

-Χαρίζει σιγουριά και άνεση στις κινήσεις

Οι απαιτήσεις του έντεχνου χορού ως προς τον τρόπο της αυστηρής μυικής λειτουργίας και του συνεχούς ελέγχου τού κάθε χιλιοστού του σώματος, κατά τη διάρκεια του μαθήματος, μας δίνει να καταλάβουμε πόσο απαραίτητη είναι :

α) Η συνειδητοποίηση της κιναισθητικής εικόνας ( μυική αίσθηση, σημαντικότατο στοιχείο στο χορό).

β) Ο έλεγχος της μυικής λειτουργίας ( η χαλάρωση αποτελεί ένα μέσο για πνευματικό αυτοέλεγχο, ενώ γενικά οι διατάσεις βοηθούν στην αυτοσυγκέντρωση, αυτοπειθαρχία και αυτοπεποίθηση, προσφέροντας χρόνο για σκέψη και πνευματική ανάπτυξη).

γ) Η αύξηση της συντονισμένης ενέργειας των διαφορετικών μυικών ομάδων που συμμετέχουν στην κίνηση (συντονισμός κινήσεων).

Επομένως όποιος μαθαίνει χορό για να αποκτήσει σιγουριά και άνεση στις κινήσεις του, δεξιοτεχνία, ευρύτητα και κομψότητα πρέπει να ασκείται με μια σειρά διατατικών ασκήσεων που θα έχουν σαν στόχο: την αύξηση του μήκους και της ελαστικότητας του μυός (οι μύες αποδίδουν καλύτερα όταν προηγουμένως έχουν διαταθεί) και στη σωστή εκτέλεση μιας ορισμένης κίνησης από σωστή αφετηρία.

ΠΑΙΔΙΑ ΚΑΙ ΧΟΡΟΣ

Τα οφέλη του χορού στα παιδιά

Κάθε χρόνο, χιλιάδες παιδιά ξεκινούν μαθήματα κλασικού ή σύγχρονου και δημιουργικού χορού. Τα οφέλη του χορού στα παιδιά είναι πολλά, καθώς :

-Διορθώνεται η στάση του σώματός τους.

-Βελτιώνεται και θεραπεύεται η σκολίωση, η κύφωση και η λόρδωση, αν υπάρχουν.

-Βελτιώνεται και θεραπεύεται η βλαισοπλατυποδία, και

-Πλουτίζεται ο ψυχικός τους κόσμος, ενώ αυξάνεται η αντίληψη και η προσαρμογή τους στον περιβάλλοντα χώρο.

 

Προσοχή!

Εφόσον, μάλιστα, τα παιδιά δεν είναι μικροί ενήλικες, αλλά ξεχωριστοί οργανισμοί με τις δικές τους ιδιαιτερότητες και προβλήματα, γι αυτό είναι αναγκαίο κάθε καθηγήτρια -ής χορού να γνωρίζειι τις βασικές αρχές ανάπτυξης των παιδιών, έτσι ώστε αυτά να εκπαιδεύονται σωστά, αλλά και να αποφεύγουν τραυματισμούς.

Πότε ένα παιδί μπορεί ν’ αρχίσει χορό;

Τα παιδιά αρχίζουν μαθήματα χορού συνήθως στα 6 χρόνια τους. Βέβαια, μπορούν να ξεκινήσουν ήδη από τα 4 χρόνια τους, την εκμάθηση ρυθμού και κίνησης μέσα από παιχνίδι στις σχολές κλασικού χορού. Προϋπόθεση: η καθηγήτρια-ής που θα τα διδάξει να έχει την ανάλογη γνώση και εμπειρία.

Πάντως, τα 6-10 χρόνια είναι η ιδανική ηλικία για να αρχίσει ένα παιδί ν’ ασχολείται με το χορό.  Διότι σε αυτή την ηλικία, το παιδί είναι ανεπτυγμένο ψυχοκινητικά σε ικανοποιητικό βαθμό, ανταποκρίνεται ικανοποιητικά στις απαιτήσεις του μαθήματος και μπορεί να διδαχθεί τον ρυθμό και τη στάση του σώματος.

Η γλώσσα του σώματος
Οι στάσεις του σώματος είναι τυπικές για κάθε χαρακτήρα. Αν, λοιπόν παρατηρήσετε κάποιον με προσοχή, τότε μπορείτε να διαπιστώσετε τον χαρακτήρα του από το τρόπο που στέκεται, χωρίς να δείτε το πρόσωπό του ή ν’ ακούσετε τη φωνή του. Έτσι, λοιπόν:

-Ένα υπερπροστατευμένο άτομο έχει μια στάση σώματος που του λείπει η επιθετικότητα: το κέντρο βάρους είναι πίσω στις φτέρνες.

-Στο σώμα ενός ανασφαλούς, το κέντρο βάρους αλλάζει συνεχώς, έτοιμο πάντα κι αυτό για…φυγή.

-Ο φιλόδοξος τύπος ανθρώπου έχει μια στάση που τείνει προς τα μπρος.

 

 

Μαρία Ορφανίδου