14 Μαρτίου : Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου

“Ο σύντομος  ύπνος οδηγεί σε σύντομη ζωή”

 

«Αναπνέω σωστά. Κοιμάμαι καλά. Ζω καλύτερα.» είναι το μήνυμα που στέλνει φέτος σε όλους μας η Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου. Τιμώντας,  λοιπόν,  την ημέρα αυτή, τόσο η Ομάδα Εργασίας της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ΕΠΕ) για τη “Μελέτη διαταραχών αναπνοής στον ύπνο”, όσο και η Ελληνική Εταιρεία Υπνολογίας  –σε σχετική συνέντευξη τύπου- ξεκαθάρισαν  τα πάντα γύρω από τον ύπνο. Περιέγραψαν, δηλαδή, με σαφήνεια τι σημαίνει ύπνος και σωστή αναπνοή,  ανέλυσαν το σύνδρομο της “άπνοιας ύπνου” και τον τρόπο αντιμετώπισής του, και  αναφέρθηκαν, βεβαίως, στις αναπνευστικές διαταραχές στον ύπνο καθώς και στην έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία τους.  Και καθώς η φετινή  παγκόσμια ημέρα είναι αφιερωμένη στην υγιεινή του ύπνου, μήπως ήλθε άραγε η ώρα ν’ αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε τον ύπνο και τις διαταραχές του; “Αφού ο ύπνος δεν είναι κάτι που συμβαίνει στο τέλος της ημέρας αλλά καθορίζει την έναρξη της επομένης”, σύμφωνα με την κα Γεωργία Τρακαδά, MD, PhD, MSc, Γενική Γραμματέα Ελληνικής Εταιρείας Υπνολογίας, Καθηγήτρια Πνευμονολογίας, Μέλος Επιστημονικής Επιτροπής European Sleep Research  Sosiety, Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, Θεραπευτική Κλινική.

 Η ιδιαιτερότητα της αναπνευστικής διαταραχής στον ύπνο  είναι…

… ότι δεν αποτελεί υπόθεση μίας μόνο ειδικότητας, όπως εξηγεί ο κ. Στέλιος Λουκίδης, Πρόεδρος ΕΠΕ, Καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Δ/ντής Β’ ΠΠΚ ΠΓΝ «Αττικόν»: «Οι διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο αποτελούν ένα από τα σημαντικά ζητήματα που απασχολούν την ιατρική. Δεν είναι θέμα πρακτικά μιας ειδικότητας αλλά είναι μια οντότητα που απασχολεί πολλές ειδικότητες στην καθημερινότητα. Η σημερινή πρωτοβουλία της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας αφορά ουσιαστικά την ενημέρωση του κοινού πάνω σε θέματα των διαταραχών της αναπνοής στον ύπνο με σκοπό την έγκαιρη αναγνώρισή τους και την κατάλληλη αντιμετώπιση. Θα πρέπει ίσως όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι οι διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο είναι μια σιωπηρή κλινική διαταραχή που συνήθως τις μεγαλύτερες επιπτώσεις της τις έχει την ημέρα σε πολλαπλά συστήματα”.

 

Οι συνέπειες της έλλειψης ύπνου ποικίλλουν…

… και είναι υπεύθυνες για μία μεγάλη κατηγορία παθήσεων, διευκρινίζει ο κ. Εμμανουήλ Βαγιάκης, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Υπνολογίας, Πνευμονολόγος – Εντατικολόγος, Δ/ντής ΕΣΥ, Επιστημονικός Υπεύθυνος Εργαστηρίου, Κέντρο Διαταραχών Ύπνου, ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισμός»: “Ο ύπνος, μαζί με τη λήψη τροφής, νερού και την αναπνοή είναι βασικός βιολογικός πυλώνας της ύπαρξής μας και η μακροχρόνια στέρησή του είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για ένα ευρύ φάσμα παθήσεων. Αν συνδυάσετε όλες αυτές τις συνέπειες για την υγεία, γίνεται εύκολα αντιληπτό γιατί ο σύντομος ύπνος οδηγεί σε σύντομη ζωή. Η ιδέα ότι μπορεί να κόψουμε χρόνο ύπνου για να τον αφιερώσουμε σε άλλες δραστηριότητες, είτε εργασιακές, είτε αναψυχής, είναι μια πολύ επικίνδυνη ιδέα. Η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει, εκτός των άλλων, σε υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας με αποτέλεσμα μείωση της απόδοσής μας στην εργασία ή στις σπουδές και σοβαρά τροχαία ατυχήματα”.

“Ο ύπνος δεν αποτελεί προνόμιο ή πολυτέλεια, αλλά

…αδιαπραγμάτευτη βιολογική ανάγκη, τονίζει η κα Γεωργία Τρακαδά. “Ωστόσο, το ⅓ των ενηλίκων είτε δεν κοιμούνται αρκετά, είτε αντιμετωπίζουν κάποια διαταραχή ύπνου με πιο συχνή το Σύνδρομο Άπνοιας του Ύπνου, που αποτελεί ένα χρόνιο νόσημα. Οι περιοδικά επαναλαμβανόμενες διακοπές της αναπνοής στον ύπνο (άπνοιες ή υπόπνοιες), προκαλούν διαλείπουσα υποξαιμία, που συσχετίζεται με καρδιαγγειακή νοσηρότητα, αιφνίδιο θάνατο, σακχαρώδη διαβήτη και συχνές αφυπνίσεις, που διαταράσσουν την ποιότητα του ύπνου και επιφέρουν ημερήσια υπνηλία με εμπλοκή σε τροχαία ή άλλα ατυχήματα. Η συχνότητα ανέρχεται στο 30% του γενικού πληθυσμού. Όμως μόλις το 20% απ’ αυτούς που πλήττονται είναι διαγνωσμένοι και λαμβάνουν κατάλληλη θεραπεία”.

Συμπτώματα όπως το έντονο ροχαλητό ή το αίσθημα…

… έντονης κόπωσης όταν ξυπνάμε, δεν πρέπει επουδενί να αγνοούνται. Τουναντίον θα πρέπει να μας οδηγούν άμεσα στον υπεύθυνο γιατρό  επισημαίνει η κ. Κατερίνα Βλάμη, MD, MSc, PH, Πνευμονολόγος, Δ/ντρια ΕΣΥ Πνευμονολογίας, Υπεύθυνη Μονάδας Μελέτης Ύπνου, Β’ ΠΠΚ, ΠΓΝ «Αττικόν»: “Η πρόληψη και η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων είναι καίριας σημασίας για την υγεία του ύπνου. Συμπτώματα όπως το έντονο ροχαλητό, οι παύσεις στην αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου, η νυχτερινή συχνουρία, οι πρωινοί πονοκέφαλοι και η έντονη κόπωση απαιτούν άμεση προσοχή και πιθανή ιατρική παρέμβαση. Η τήρηση σταθερού προγράμματος ύπνου, η αποφυγή αλκοόλ και βαριών γευμάτων πριν τον ύπνο, η διατήρηση υγιούς βάρους, η τακτική σωματική άσκηση και η επίσκεψη σε εξειδικευμένο πνευμονολόγο ή ιατρό ύπνου όταν υπάρχουν ανησυχητικά συμπτώματα, συνιστώνται για την προαγωγή της υγείας του ύπνου”.

Δεν είναι μόνο η ποιότητα του ύπνου αλλά και η καρδιαγγειακή υγεία…

… που επηρεάζεται άμεσα από το Σύνδρομο Άπνοιας Ύπνου (ΣΑΥ). Η αξιοποίηση ωστόσο νέων τεχνολογιών μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά τους ασθενείς, σύμφωνα με την κ. Σοφία Σχίζα, MD, PhD, FERS, Καθηγήτρια Πνευμονολογίας και Διαταραχών Ύπνου, Δ/ντρια Πνευμονολογικής Κλινικής ΠαΓΝΗ, Head of ERS Assembly 4 Sleep Disordered Breathing, η οποία αναφέρει χαρακτηριστικά ότι “Το ΣΑΥ δεν είναι μια ενιαία πάθηση αλλά ένα πολυσυστηματικό νόσημα με διαφορετικούς φαινότυπους. Η έγκαιρη ανίχνευσή του είναι ζωτικής σημασίας, καθώς επηρεάζει όχι μόνο την ποιότητα του ύπνου αλλά και την καρδιαγγειακή υγεία. Από τον υπνηλικό ασθενή έως τον αϋπνικό ή τον ασυμπτωματικό, η ποικιλία των εκδηλώσεων απαιτεί εξατομικευμένη προσέγγιση. Η αξιοποίηση νέων τεχνολογιών, όπως η τηλεϊατρική και η τεχνητή νοημοσύνη, μπορεί να συμβάλει στη διάγνωση, θεραπεία και μακροπρόθεσμη παρακολούθηση των ασθενών. Στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα Sleep Revolution, όπου συμμετέχουν ελληνικά Εργαστήρια Ύπνου, αναπτύσσονται καινοτόμες λύσεις για τη βελτίωση της αντιμετώπισης του ΣΑΥ. Η διασφάλιση της ποιότητας του ύπνου αποτελεί επένδυση στη συνολική ευεξία και τη μακροχρόνια υγεία μας”.

Σας ενδιαφέρουν

–Η Διεθνής Αμνηστία  θεωρεί ότι “ η στέρηση ύπνου αποτελεί ίσως το πιο απεχθές βασανιστήριο”.

-Οι έφηβοι είναι η πιο ευάλωτη ηλικιακή ομάδα για ανεπαρκή ύπνο.

-Ο επαρκής- ποιοτικός ύπνος κρύβει το μυστικό της καλής υγείας και της μακροζωίας.

-Οι ενήλικοι χρειάζονται 7-8 ώρες ύπνου. Οι έφηβοι 10-11 ώρες ύπνου, ενώ η στέρηση ύπνου δεν βοηθά τη μνήμη τους.

-Αμερικανική έρευνα έδειξε ότι οι μαθητές με επαρκή ύπνο είχαν μειωμένη παχυσαρκία, παραβατικότητα και καλύτερη ψυχολογία.

-Οι γιατροί που ασχολούνται με τον ύπνο και τα προβλήματά του είναι: οι πνευμονολόγοι, οι ψυχίατροι, οι νευρολόγοι, και οι παιδίατροι για τα παιδιά.

-Οι δράσεις για την Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου υλοποιούνται με την ευγενική χορηγία των εταιρειών: Raftopoulos Medical, SΑNTAIR ΑΕ, WELCARE Ιατρικά Είδη, Vivisol Hellas Κατ’ οίκον περίθαλψη.

 

 

Μαρία Ορφανίδου