Πονόλαιμος : Πού μπορεί να οφείλεται;

Μήπως όταν καταπίνετε νιώθετε σαν να έχετε καρφιά στο λαιμό σας; Ή νιώθετε πόνο τόσο δυνατό που σας εμποδίζει ακόμα και να καταπίνετε; Πάντως, ό,τι ενοχλήσεις και νά ‘χετε στον λαιμό, αυτές γίνονται συχνά αντιληπτές στην αρχή σαν γδάρσιμο και ξηρότητα. Συμπτώματα, δηλαδή, που στη συνέχεια μπορεί να αυξηθούν και να οδηγήσουν σε πόνο, κοκκινίλα, πρήξιμο, βήχα, θερμότητα, δυσκολία στην κατάποση, βραχνάδα και αφωνία. Συνήθως, δεν διαρκούν πολύ, αλλά είναι μία άβολη και ενοχλητική κατάσταση, που όσο αθώα κι αν δείχνει, πρέπει να επισκεφθείτε έναν ωτορινολαρυγγολόγο για να σας βοηθήσει…

 

Ο πονόλαιμος είναι ο πόνος στο πίσω τοίχωμα του φάρυγγα…

… που εμφανίζεται με ή χωρίς την κατάποση. Συνδέεται, τις περισσότερες φορές, με λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού και, παρά την καθιερωμένη άποψη ότι οφείλεται σε βακτήρια, έχει αποδειχθεί ότι η συχνότερη αιτία του είναι οι ιοί. Για παράδειγμα, οι ρινοϊοί ευθύνονται για το 30-50% όλων των κρυολογημάτων, συχνό σύμπτωμα των οποίων είναι ο πονόλαιμος.

‘Αλλα αίτια

–Πονόλαιμο  μπορεί να προκαλέσουν και τα βακτήρια. Έχει αποδειχθεί, όμως, ότι ευθύνονται μόνο  για το 20% των περιπτώσεων. Όταν τα βακτήρια ευθύνονται για την πρόκληση φαρυγγίτιδας, το πιο κοινό αίτιο είναι ο στρεπτόκοκκος.

–Ξηρότητα πάντως του λαιμού ή και φαρυγγίτιδα μπορούν να προκαλέσουν και περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως η υψηλή υγρασία και η χαμηλή θερμοκρασία, δηλαδή το κρύο, η θέρμανση εσωτερικού χώρου, η χρήση air-condition, τα αλλεργιογόνα και η μόλυνση του περιβάλλοντος.

 

Προσοχή!

Τις περισσότερες φορές, ο πόνος είναι πολύ έντονος το πρωί και βελτιώνεται στη διάρκεια της ημέρας. Ένας ήπιος πονόλαιμος μπορεί να σηματοδοτεί την αρχή κρυολογήματος. Όταν μολύνονται η μύτη ή οι παραρρίνιοι κόλποι, οι εκκρίσεις μαζεύονται πίσω στον λαιμό και τον ερεθίζουν, ιδιαίτερα τη νύχτα. Μπορεί, βέβαια, να έχει μολυνθεί και ο ίδιος ο λαιμός.

Ένας ενήλικας εμφανίζει πονόλαιμο 2-3 φορές το χρόνο, ενώ τα παιδιά είναι πιο επιρρεπή, λόγω του ότι το ανοσοποιητικό τους δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως.

-Ο ωτορινολαρυγγολόγος είναι ο κατάλληλος γιατρός, ο οποίος μέσα από τον πλήρη ενδοσκοπικό έλεγχο θα αποσαφηνίσει με βεβαιότητα την αιτία του πονόλαιμού σας χορηγώντας σας την κατάλληλη αγωγή.

 

ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ  ΠΟΥ ΟΔΗΓΟΥΝ ΣΕ ΠΟΝΟΛΑΙΜΟ

-Αμυγδαλοφαρυγγίτιδα

Πρόκειται για την πιο κοινή αιτία του πονόλαιμου, που είναι κατά κύριο λόγο μια ιογενής λοίμωξη. Στο μικρότερο αριθμό των περιπτώσεων προκαλείται από βακτήρια. Σπάνια εμπλέκεται μαζί με το περιαμυγδαλικό απόστημα ή με την επιγλωττίτιδα. Ένα απόστημα στην περιοχή του φάρυγγα (περιαμυγδαλικό, πλαγιοφαρυγγικό και σε παιδιά οπισθοφαρυγγικό) είναι σπάνιο, αλλά είναι μια πολύ επικίνδυνη επιπλοκή που προκαλεί μεγάλο πόνο στον λαιμό, πυρετό, τρισμό (δυσκολία διάνοιξης του στόματος). Το  απόστημα σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να αναρροφηθεί.

-Στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα

Είναι μία ακόμα συνηθισμένη αιτία πονόλαιμου. Επειδή η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα μπορεί περιστασιακά να οδηγήσει σε ρευματικό πυρετό, γι’ αυτό επιβάλλεται η χορήγηση αντιβιοτικών. Η στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα συχνά περιλαμβάνει πυρετό, λευκές πυώδεις πλάκες στο λαιμό και διογκωμένους ή ευαίσθητους τραχηλικούς λεμφαδένες. Τα παιδιά μπορεί να έχουν επιπλέον κεφαλαλγία και στομαχόπονο. Ένας πονόλαιμος είναι λιγότερο πιθανό να είναι στρεπτοκοκκική φαρυγγίτιδα εάν αποτελεί τμήμα ενός τυπικού κρυολογήματος (με καταρροή, βουλωμένα αφτιά, βήχα κ.λ.π.).

 

ΠΟΝΟΛΑΙΜΟΣ  ΑΠΟ  ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ,  ΣΤΟΜΑΧΙΚΑ  ΥΓΡΑ,  κ.ά.

Πονόλαιμος μπορεί να προκληθεί και από κάτι που κολλάει στο λαιμό ή από αλλεργίες (αλλεργική ρινίτιδα). Επίσης, μερικές φορές, υγρά από το στομάχι ανεβαίνουν στον λαιμό και κάνουν πονόλαιμο, ιδίως το πρωί, με συνυπάρξη κάψιμου ή κόμπου στον λαιμό και βραχνάδα, συμπτώματα δηλαδή της γνωστής γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.

Οι όγκοι του λαιμού, της γλώσσας και του λάρυγγα (αλλά όχι πάντα) σχετίζονται με μακροχρόνια χρήση καπνού και οινοπνεύματος. Ο πονόλαιμος και η δυσκολία στην κατάποση (μερικές φορές με πόνο που αντανακλά στο αφτί) μπορεί να είναι σύμπτωμα τέτοιου όγκου.

 

Η  ΚΑΚΗ  ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ  ΤΗΣ  ΜΥΤΗΣ

Η μύτη παίζει ουσιαστικό και ζωτικό ρόλο στην καλή ή κακή λειτουργία της αναπνοής.

Αν, λοιπόν, ο ασθενής δεν μπορεί να έχει μια καλή ποιότητα ζωής, παρά τη φαρμακευτική αγωγή, τότε το χειρουργείο έρχεται να δώσει μεγάλη βοήθεια γιατί καθαρίζει και διανοίγει όλες τις περιοχές της μύτης και των παρραρινίων κόλπων που πάσχουν.

Μην ξεχνάμε, όμως, ότι η καθημερινότητα του ανθρώπου που έχει χρόνια  προβλήματα στη μύτη είναι δύσκολη. Κι’ αυτό, εξαιτίας κάποιου ανατομικού εμποδίου, όπως  στραβό διάφραγμα,  μεγάλες κόγχες, πολύποδες, υπερτροφικές  αμυγδαλές,  ρίζα της γλώσσας,  παραλλαγές στο σχήμα της επιγλωττίδας,  μεγάλες κύστεις στο λάρυγγα ή το ρινοφάρυγγα.

Με άλλα λόγια, λόγω εμποδίων που φράζουν τη δίοδο του αέρα και προκαλούν δυσχέρεια της ρινικής αναπνοής και κακή οξυγόνωση του οργανισμού μας. Αλλά με την έγκαιρη χειρουργική αντιμετώπιση αυτών των  προβλημάτων προλαβαίνει κανείς τα χειρότερα, την εξέλιξη δηλαδή του φαινομένου σε σύνδρομο απνοιών.

 

Προσοχή!

Με την επέμβαση γίνεται χειρουργική αποκατάσταση της απόφραξης,  η οποία σήμερα χάρη στις μοντέρνες  ενδοσκοπικές τεχνικές και τη ρομποτική χειρουργική  αποκαθιστούν τη βατότητα του ανώτερου αεραγωγού με ανώδυνο τρόπο. Και κάτι ακόμη:  εξασφαλίζοντας συγχρόνως μια άνετη ανάρρωση στον ασθενή και γρήγορη επιστροφή στην καθημερινότητά του.

 

Αμέσως στον …γιατρό

Παρόλο που ο πονόλαιμος ως πάθηση δεν θεωρείται ιδιαίτερα σοβαρή, είναι ωστόσο απαραίτητο να επισκεφτείτε τον γιατρό αν:

– Δεν μπορείτε να καταπιείτε υγρά,

– έχετε ωταλγία που δεν υποχωρεί,

– έχετε πυρετό πάνω από τρεις μέρες,

– o πονόλαιμος επανεμφανίζεται ή διαρκεί περισσότερες μέρες,

– έχετε παρατεταμένη βραχνάδα ή επαναλαμβανόμενες κρίσεις βραχνάδας,

– έχετε βγάλει ερυθρά εξανθήματα,

– έχετε επίμονο πονόλαιμο, ο οποίος συνοδεύεται από νυχτερινή έντονη εφίδρωση και ερεθισμένους αδένες,

– ο λαιμός πονάει, ο πόνος δεν υποχωρεί και δεν υπάρχουν συμπτώματα κρυολογήματος ή γρίπης, κι όταν

– οι αδένες στο λαιμό είναι πρησμένοι χωρίς κανένα άλλο σύμπτωμα και το πρήξιμο δεν υποχωρεί αφότου έχει υποχωρήσει ο πονόλαιμος.

 

Ευχαριστούμε την κα  Ανατολή Παταρίδου, χειρουργό ωτορινολαρυγγολόγο κεφαλής και τραχήλου – Παιδο ΩΡΛ, επιστημονική συνεργάτιδα του νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ/ΜΗΤΕΡΑ, για τις πληροφορίες που μας έδωσε.

 

 

Μαρία Ορφανίδου