Αντιοξειδωτικά

Θαυμαστές ουσίες, απαραίτητες για την υγεία και την ομορφιά…

Το γεγονός ότι υπάρχουν ορισμένοι άνθρωποι που ζουν περισσότερο, απολαμβάνοντας συγχρόνως και καλή υγεία, προκάλεσε το ενδιαφέρον των επιστημόνων, οι οποίοι άρχισαν να διερευνούν τις αιτίες, κυρίως εκείνες που είχαν να κάνουν με τις διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων αυτών. Εκείνο που διαπίστωσαν, λοιπόν, οι ερευνητές ήταν ότι οι άνθρωποι αυτοί, κατά κανόνα, ακολουθούσαν μια διατροφή πλούσια σε φυτικές τροφές.

 

Τι, άραγε, να κάνει αυτές τις τροφές τόσο πολύ ωφέλιμες;;

Αυτό ήταν το επόμενο ερώτημα των ειδικών. Έτσι, μετά από πολυάριθμες  επιδημιολογικές μελέτες, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι: οι τροφές που προέρχονται από φυτά είναι εμπλουτισμένες με διάφορες φυσικές ουσίες που προστατεύουν την υγεία και προφυλάσσουν τον άνθρωπο από την αρρώστια. Για παράδειγμα, προφυλάσσουν από τον καρκίνο, μειώνουν τον κίνδυνο από καρδιαγγειακά νοσήματα, περιορίζουν τα εγκεφαλικά, κρατούν σε χαμηλά επίπεδα τη χοληστερίνη στο αίμα, ελαττώνουν την πίεση του αίματος, προστατεύουν την υγεία των ματιών, ισχυροποιούν το ανοσοποιητικό σύστημα, καταπολεμούν τις λοιμώξεις, κ.ά.

Αυτά, λοιπόν, τα πολύτιμα φυτικά συστατικά, που λαμβάνονται από την τροφή μας, κατατάσσονται γενικά σε δυο κατηγορίες: στα αντιοξειδωτικά και στα φυτοχημικά.

Η ισχυρή οικογένεια των αντιοξειδωτικών

Πρόκειται για θρεπτικές ουσίες που αποδεδειγμένα καταπολεμούν την αρρώστια. Τα πιο γνωστά σε όλους μας αντιοξειδωτικά είναι η βιταμίνη Ε και C, η βήτα-καροτίνη, το φολικό οξύ και το μέταλλο σελήνιο.

Η σπουδαιότητα των ουσιών αυτών οφείλεται στη δυνατότητα που έχουν να αφοπλίζουν τις ελεύθερες ρίζες. Αυτές δηλαδή τις πάρα πολύ αντιδραστικές ενώσεις που συνδέονται με καρδιακές παθήσεις και με πάρα πολλές άλλες παθολογικές αλλαγές που σχετίζονται με τα γηρατειά.

Οι ελεύθερες ρίζες περιφέρονται με τρόπο επικίνδυνο μέσα στα κύτταρά μας, αναζητώντας τα ηλεκτρόνια εκείνα που θα τους δώσουν σταθερότητα. Αυτή η διαδικασία όμως, γνωστή σαν οξείδωση, γερνάει τους ιστούς μέσω κυτταρικής βλάβης.

Άλλοι παράγοντες που δημιουργούν ελεύθερες ρίζες είναι: το στρες, η υπερβολική άσκηση, το κάπνισμα, η μόλυνση του περιβάλλοντος (καυσαέρια, νέφος), το όζον, η χημειοθεραπεία, η ακτινοβολία και ορισμένες τροφές (τηγανιτές τροφές, ταγγισμένα λίπη και λάδια ή τροφές πλούσιες σε σίδηρο όπως το κρέας, αφού ο σίδηρος είναι γνωστός οξειδωτής).

Προσοχή!

Το να σταματήσει κανείς εντελώς την παραγωγή ελευθέρων ριζών είναι αδύνατο. Μπορεί όμως να ελαχιστοποιήσει τις επιπτώσεις τους με την κατάλληλη διατροφή ( σχεδόν αποκλειστικά φυτικές τροφές) και τα συμπληρώματα διατροφής.

 

Κυριότερα αντιοξειδωτικά

 

  • Βιταμίνη Ε

 Βοηθά στην πρόληψη του καρκίνου, επιβραδύνει τη διαδικασία των γηρατειών, ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα. Επίσης, βοηθά στη θεραπεία του άσθματος και αυξάνει την αντιοξειδωτική ικανότητα του σεληνίου.

Πηγές: ελαιόλαδο, ξηροί καρποί, σπόροι και πλήρη δημητριακά.

  • Βιταμίνη C

Συμβάλλει στην πρόληψη του καρκίνου, καθώς προστατεύει τις μεμβράνες των κυττάρων και το DNA από οξειδωτική βλάβη. Θεωρείται επίσης ότι βοηθάει στην πρόληψη των καρδιακών παθήσεων.

Πηγές: εσπεριδοειδή, φρούτα, ντομάτες, πατάτες και πράσινα φυλλώδη λαχανικά.

  • Βήτα-καροτίνη

Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ τα υψηλά ποσοστά καρκίνου του τραχήλου της μήτρας θεωρείται ότι οφείλονται στην έλλειψή της.

Πηγές: κίτρινα λαχανικά όπως καρότα, γλυκοπατάτες, χειμωνιάτικη κολοκύθα, κολοκυθάκια και ορισμένα φρούτα όπως μάγκο, βερίκοκα, παπάγια, πεπόνι.

  • Φολικό οξύ

Βοηθά στην αποφυγή μέχρι 10% όλων των περιπτώσεων καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικών. Μπορεί επίσης να προλάβει ορισμένες ανωμαλίες κατά τη γέννηση. Προστατεύει από το καρκίνο του παχέος εντέρου και άλλες μορφές καρκίνου.

Πηγές: χυμός πορτοκαλιού, βρώμη, όσπρια, πράσινα φυλλώδη λαχανικά.

  • Σελήνιο

Πιθανώς να παίζει ρόλο στην πρόληψη του καρκίνου του μαστού. Θεωρείται απαραίτητο για την παραγωγή ενός αντιοξειδωτικού ενζύμου.

Πηγές: τροφές που καλλιεργούνται σε έδαφος που περιέχει σελήνιο. Η περιεκτικότητά του στις τροφές είναι ανάλογη με αυτής του εδάφους.

  • Καροτενοειδή

Πρόκειται για ισχυρά αντιοξειδωτικά που προστατεύουν από τον εκφυλισμό της ωχράς κηλίδας των ματιών και τα εγκεφαλικά. Η λυκοπένη ( συστατικό της ντομάτας) μπορεί να έχει άμεση επίδραση στον προστάτη και συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου του καρκίνου του προστάτη. Προστατεύει  επίσης και από καρδιαγγειακά νοσήματα.

Πηγές: πράσινα, κίτρινα ή πορτοκαλί φρούτα και λαχανικά.

Φλαβονοειδή

Έχουν την ιδιότητα να καταπολεμούν όγκους, ιούς, καρκινογόνες ουσίες και φλεγμονές. Ελαττώνουν τον κίνδυνο αρτηριακής θρόμβωσης και βοηθούν πολύ στην ελάττωση της θνησιμότητας από καρδιακές παθήσεις.

Πηγές: τα περισσότερα φρούτα ( στα εσπεριδοειδή έχουν επισημανθεί πάνω από 60 φλαβονοειδή) και λαχανικά.  

 

Προσοχή!

-Σήμερα, λόγω του τρόπου παραγωγής, επεξεργασίας, διαφύλαξης αλλά και μαγειρέματος των τροφών, πολλές απ’ αυτές χάνουν την περιεκτικότητά τους σε θρεπτικά συστατικά και κατά συνέπεια και σε αντιοξειδωτικά. Βέβαια, σε αυτό συμβάλλει και ο σύγχρονος τρόπος ζωής (π.χ. φαστ- φουντ, σνακ, κάπνισμα, άγχος, ακινησία, κ.ά.). Γι’ αυτό το λόγο, υπάρχουν σήμερα τα διατροφικά συμπληρώματα, με τα οποία ο οργανισμός προσλαμβάνει τα θρεπτικά συστατικά που του λείπουν.

-Επίσης, πρέπει να γνωρίζετε ότι η βιταμίνη Ε, για παράδειγμα, δεν μπορεί να προσληφθεί μόνο από τη διατροφή, όσο ισορροπημένη κι αν είναι αυτή. Χρειάζεται επομένως ένα συμπλήρωμα, που θα ορίσει ο γιατρός σας, όπως άλλωστε και κάθε άλλο διατροφικό συμπλήρωμα που θα χρειαστείτε.

 

 

Μαρία Ορφανίδου

Share

Be the first to comment on "Αντιοξειδωτικά"

Leave a comment