Κλιμακτήριος + εμμηνόπαυση

Κνησμός

Πραγματικός, σωματικός και αντιμετωπίσιμος

Η κλιμακτήριος και η εμμηνόπαυση – φυσιολογικά στάδια στη ζωή κάθε γυναίκας – σηματοδοτούν ως γνωστό το τέλος της αναπαραγωγικής ηλικίας. Συχνά, όμως, συνοδεύονται και από μια σειρά σωματικών και ψυχολογικών αλλαγών, όπως εξάψεις, διαταραχές ύπνου, μεταβολές στη διάθεση. Και ακόμα από ένα σύμπτωμα που σπάνια συζητιέται τον… κνησμό ( φαγούρα ). Ο οποίος “μπορεί να είναι εξαντλητικός και να επηρεάζει την ποιότητα ζωής, αλλά ευτυχώς δεν είναι φανταστικό σύμπτωμα. Είναι σωματικό, πραγματικό και συχνά αντιμετωπίσιμο”, εξηγεί κ. Ευάγγελος Γκικόντες Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος M.Sc.Hom, επισημαίνοντας ότι “το σημαντικότερο βήμα είναι να ζητήσετε ιατρική καθοδήγηση. Γιατί όταν συνδυάζεται η ιατρική γνώση με φροντίδα και κατανόηση, τότε η γυναίκα μπορεί να ανακτήσει την άνεση και την αυτοπεποίθησή της”.

Τι προκαλεί κνησμό στην εμμηνόπαυση;

Η βασική αιτία είναι η πτώση των επιπέδων των οιστρογόνων, ορμονών που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και στην υγεία του δέρματος. Καθώς μειώνονται, το δέρμα:

–Χάνει την υγρασία και την ελαστικότητά του.

-Γίνεται λεπτότερο και πιο ευαίσθητο.

-Εμφανίζει ευκολότερα ξηρότητα και ερεθισμό.

-Η ατροφία του δέρματος, ιδιαίτερα σε ευαίσθητες περιοχές όπως τα κάτω άκρα, η κοιλιά ή η γεννητική περιοχή, μπορεί να οδηγήσει σε έντονο κνησμό.

Πόσο συχνός είναι;

“Αν και δεν αναφέρεται συχνά, μελέτες δείχνουν πως έως και 25% των γυναικών εμφανίζουν για πρώτη φορά συμπτώματα εκζέματος ή έντονης ξηροδερμίας κατά την εμμηνόπαυση. Πρόσφατη βρετανική μελέτη από τη National Eczema Society σε συνεργασία με την EPIMAX (2025) έδειξε ότι η εμμηνόπαυση επηρεάζει σημαντικά τη δερματική υγεία, με το 85% των γυναικών που συμμετείχαν να αναφέρουν ότι οι αλλαγές στο δέρμα επηρεάζουν την καθημερινότητά τους, την εικόνα του σώματός τους και την κοινωνική τους ζωή.

Επιπλέον, ο κνησμός δεν περιορίζεται μόνο στο σώμα. Συχνά εντοπίζεται και στην περιοχή του αιδοίου, όπου η κολπική ατροφία προκαλεί κνησμό, κάψιμο και δυσφορία”, επισημαίνει ο κ. Γκικόντες.

Πιθανές αιτίες που πρέπει να αποκλειστούν

Πριν αποδοθεί ο κνησμός αποκλειστικά στην εμμηνόπαυση, οφείλουμε να ελέγξουμε για:

– Αλλεργίες ή δερματίτιδες επαφής.

–Μυκητιάσεις ή βακτηριακές λοιμώξεις.

–Διαβήτη (που συχνά σχετίζεται με χρόνιο κνησμό).

–Θυρεοειδοπάθειες.

–Έλλειψη βιταμινών (Β12, D).

Προσοχή!

Η κλινική εξέταση και ενίοτε ο εργαστηριακός έλεγχος μπορούν να ξεκαθαρίσουν την αιτιολογία.

Πώς αντιμετωπίζεται ο κνησμός στην εμμηνόπαυση;

Η προσέγγιση πρέπει να είναι πολυπαραγοντική:

Τοπική φροντίδα

–Ενυδατικές κρέμες χωρίς άρωμα και αλκοόλες.

-Καθημερινή ήπια καθαριότητα με pH-ουδέτερα προϊόντα.

–Αποφυγή συνθετικών υφασμάτων και ερεθιστικών χημικών.

Φυτική υποστήριξη

Φυτοοιστρογόνα από σόγια, κόκκινο τριφύλλι, ή λιναρόσπορο έχουν δείξει αποτελέσματα στην ανακούφιση ήπιων συμπτωμάτων εμμηνόπαυσης. Υπάρχει ποικιλία ωφέλιμων βοτάνων για τον σκοπό αυτό.

Ορμονική Υποκατάσταση (HRT)

Σε περιπτώσεις έντονου κνησμού που οφείλεται σε ατροφία δέρματος ή κόλπου, η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης (τοπικά ή συστηματικά) μπορεί να έχει εξαιρετικά αποτελέσματα.