Επανάληψη αρθροπλαστικής

Προστατεύουν τα φάρμακα αδυνατίσματος;

Ο αριθμός των αντικαταστάσεων ισχίου και γόνατος  την τελευταία δεκαετία έχει αυξηθεί πάνω από 20% στις χώρες του ΟΟΣΑ  και αυτό το ποσοστό αναμένεται να αυξηθεί καθώς ο πληθυσμός γερνάει. Ο κύριος λόγος για τις συγκεκριμένες επεμβάσεις είναι η οστεοαρθρίτιδα. Όμως, ταυτόχρονα παρατηρείται και σημαντική αύξηση των ποσοστών παχυσαρκίας, η οποία επηρεάζει περίπου το 42% των ενηλίκων. Σε αυτούς ο κίνδυνος να εμφανίσουν οστεοαρθρίτιδα είναι πάνω από τέσσερις φορές υψηλότερος, αφού το υπερβολικό βάρος ασκεί επιπλέον πίεση στις μεγάλες αρθρώσεις των κάτω άκρων. Τι πρέπει, λοιπόν, να θυμόμαστε απ’ όλα αυτά; Όπως εξηγεί ο εξειδικευμένος στις αρθροπλαστικές ισχίου & γόνατος, Ορθοπαιδικός- Χειρουργός  δρ Αθανάσιος Τσουτσάνης , “ όσο πιο κοντά είναι το βάρος ενός ανθρώπου -που υποβάλλεται σε αρθροπλαστική ισχίου ή γόνατου- στο φυσιολογικό, τόσο μικρότερος είναι ο κίνδυνος επιπλοκών, τόσο μεγαλύτερος ο χρόνος επιβίωσης της πρόθεσης και τόσο λιγότερες οι πιθανότητες υποβολής σε αναθεώρηση”.

 

Οι αντικαταστάσεις

 “Η μείωση του βάρους μαζί με τη σωματική δραστηριότητα είναι αυτό που συνιστάται στον ασθενή για να διαχειριστεί τα  επώδυνα συμπτώματα.  Όμως, η τήρηση των παραπάνω συμβουλών είναι δύσκολη από τους περισσότερους ασθενείς”. Όταν, λοιπόν,  δεν υπάρξει βελτίωσή τους με τις συντηρητικές μεθόδους (φαρμακευτική αγωγή, φυσικοθεραπείες, τροποποίηση δραστηριοτήτων), τότε “η αντικατάσταση της άρθρωσης είναι η μόνη επιλογή, για να διατηρήσουν υψηλή την ποιότητα ζωής τους”, επισημαίνει ο δρ Αθανάσιος Τσουτσάνης.

 

Οι αρθροπλαστικές είναι επιτυχείς επεμβάσεις …

…και προσφέρουν τουλάχιστον 20 χρόνια ποιοτικής ζωής στο 95% των ασθενών. Με τα χρόνια έχουν αναπτυχθεί ελάχιστα επεμβατικές χειρουργικές τεχνικές για τη μείωση του τραύματος των ιστών και τη βελτίωση των αποτελεσμάτων.

Σύμφωνα με τον δρ Τσουτσάνη, τεχνικές όπως η MinimallyInvasiveKnee – ΜΙΚ, απαιτούν τομές πολύ μικρότερες από τις συνηθισμένες των 20-25 εκατοστών που χρησιμοποιούνται στην κλασική τεχνική. Το όφελος  απ’ τις τεχνικές  για την αντικατάσταση του γόνατος είναι: η -προστασία των μυών και των λοιπών μαλακών ιστών, η  -ταχύτερη, λιγότερο επώδυνη ανάρρωση, και η -συντομότερη επιστροφή στις κανονικές δραστηριότητες. Τα μακροπρόθεσμα οφέλη της είναι επίσης εξαιρετικά – παρόμοια με εκείνα της κλασικής χειρουργικής επέμβασης.

Κάποιοι, ωστόσο, θα χρειαστούν και χειρουργική επέμβαση αναθεώρησης για την αντικατάσταση της χαλαρωμένης πρόθεσης. Το ποσοστό δεν είναι μεγάλο – κυμαίνεται περίπου στο 1% του συνολικού αριθμού των αρθροπλαστικών και το ποσοστό κινδύνου σε διάστημα 10 ετών δεν ξεπερνά το 5% περίπου.

Περισσότερες πιθανότητες έχουν εκείνοι που υποβλήθηκαν σε αντικατάσταση της άρθρωσης σε νεαρή ηλικία, λόγω της διάρκειας ζωής των υλικών. Αλλά και οι παχύσαρκοι, διότι το υπερβολικό βάρος αυξάνει τον κίνδυνο μετεγχειρητικών επιπλοκών και αναθεώρησης σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Προσοχή!  Δυστυχώς, σχεδόν οι μισοί απ’ τους ανθρώπους που προχωρούν σε αρθροπλαστική ισχίου και το 70% που υποβάλλονται σε αντικατάσταση γόνατος έχουν βάρος πάνω από το φυσιολογικό.

 

Για την αποφυγή του παραπάνω κινδύνου συστήνεται…

… η προεγχειρητική απώλεια κιλών, είτε με αλλαγές στη διατροφή και άσκηση είτε με βαριατρική χειρουργική όταν υπάρχει νοσογόνος παχυσαρκία. Σύμφωνα, ωστόσο, με την Αμερικανική Ένωση Χειρουργών Ισχίου και Γόνατος, η παχυσαρκία από μόνη της δεν αποτελεί λόγο καθυστέρησης της αντικατάστασης της άρθρωσης.

Με βάση την τρέχουσα έρευνα, ευεργετική για την απώλεια βάρους είναι και η λήψη φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας πριν και μετά από την ολική αρθροπλαστική, χωρίς ή σε συνδυασμό με βαριατρική χειρουργική επέμβαση.

 

Φάρμακα GLP-1, όπως το διάσημο πια Ozempic…

… που έχει εγκριθεί από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων αρχικά για την αντιμετώπιση του διαβήτη (2017) και κατόπιν της παχυσαρκίας (2021), έχουν επιτρέψει σε περισσότερους ασθενείς να αδυνατίσουν και να φτάσουν σε ασφαλές προεγχειρητικό βάρος.

 

«Τελευταία γίνονται έρευνες σχετικά με την επίδραση…

… που έχει η λήψη αγωνιστών GLP-1 μετά από την αντικατάσταση της άρθρωσης (ισχίου ή γόνατος), στην έκβαση της επέμβασης. Τα μέχρι σήμερα στοιχεία καταδεικνύουν τη μείωση των χειρουργικών επιπλοκών, συμπεριλαμβανομένης της λοίμωξης», σημειώνει ο δρ Τσουτσάνης.

 

Μια απ’ τις σχετικές έρευνες περιέλαβε…

… στοιχεία 3.700 παχύσαρκων ασθενών που ελήφθησαν από μια μεγάλη ηλεκτρονική βάση ιατρικών αρχείων του Ηνωμένου Βασιλείου. Η μέση ηλικία τους ήταν 64,7 ετών, το 62,9% ήταν γυναίκες, ο μέσος Δείκτης Μάζας Σώματος κατά την έναρξη της μελέτης ήταν 37,6, ενώ το 63,2% των ασθενών είχε υπέρταση και το 40,1% διαβήτη. Το 74,8% είχαν οστεοαρθρίτιδα.

–Οι ερευνητές κατηγοριοποίησαν τους ασθενείς σε εκείνους που είχαν μικρή έως μέτρια (2%-10%) ή μεγάλη (≥ 10%) απώλεια βάρους μετά από την έναρξη φαρμακευτικής αγωγής κατά της παχυσαρκίας εντός 1 έτους από την αντικατάσταση.

–Τα φάρμακα κατά της παχυσαρκίας που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη περιελάμβαναν ορλιστάτη, σιβουτραμίνη, αγωνιστές υποδοχέα γλυκαγόνου πεπτιδίου 1 (GLP-1 RA) και ριμοναμπάντη.

-Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύτηκαν φέτος στο JAMA Network Open, έδειξαν ότι ο κίνδυνος να απαιτηθεί αναθεώρηση στην πενταετία ήταν 5,6% μεταξύ εκείνων με σταθερό βάρος ή αύξησή του, έναντι 4,4% μεταξύ εκείνων με μικρή έως μέτρια απώλεια βάρους και 3,7% μεταξύ εκείνων με μεγάλη απώλεια βάρους.

–Η μικρή έως μέτρια και η μεγάλη απώλεια βάρους σε διάστημα ενός έτους μετά την έναρξη φαρμακευτικής αγωγής κατά της παχυσαρκίας συσχετίστηκε με 25% και 43% χαμηλότερο κίνδυνο αναθεώρησης στην πενταετία, αντίστοιχα, σε σύγκριση με την αύξηση βάρους ή τη σταθερή απώλεια βάρους. Ο κίνδυνος για αναθεώρηση σε διάστημα 10 ετών μετά από αντικατάσταση γόνατος ή ισχίου ήταν παρόμοιοι με τους κινδύνους στην πενταετία.

Προσοχή! Αυτό υποδηλώνει ότι η απώλεια βάρους με τη χρήση φαρμάκων κατά της παχυσαρκίας βελτιώνει την επιβίωση των εμφυτευμάτων και μπορεί να αποτελέσει επιλογή για τους ασθενείς που έχουν παραπανίσιο βάρος.

 

Να θυμάστε ότι:

Ο συγκεκριμένος τρόπος να χάσει κάποιος βάρος είναι πιο φιλικός και λιγότερο περίπλοκος και επιβαρυντικός από τη βαριατρική χειρουργική επέμβαση, τουλάχιστον με τα δεδομένα που υπάρχουν σήμερα, τα οποία δεν είναι πολυετή. Βέβαια, όπως κάθε φάρμακο έτσι και τα συγκεκριμένα κρύβουν κινδύνους, που δεν έχουν διερευνηθεί επαρκώς ακόμα.

 

Ευχαριστούμε τον δρ Αθανάσιο Τσουτσάνη, Ορθοπαιδικό – Χειρουργό, εξειδικευμένο στις αρθροπλαστικές ισχίου & γόνατος, για τις πληροφορίες που μας έδωσε.

 

 

Μαρία Ορφανίδου