14 Ιουνίου : Παγκόσμια Ημέρα Δωρεάς Αίματος

Εθελοντική Αιμοδοσία

 

Δώστε… ζωή με το αίμα σας 

 

Πολλοί διστάζουν να προσφέρουν αίμα, ακόμα κι αν πρόκειται να βοηθήσουν δικό τους άνθρωπο, γιατί συνήθως φοβούνται. Όμως, ο φόβος αυτός είναι αδικαιολόγητος, γιατί η αφαίρεση μικρής ποσότητας αίματος από τον οργανισμό είναι ακίνδυνη. Ο οποιοσδήποτε μπορεί να γίνει αιμοδότης, εφόσον είναι υγιής και έχει ηλικία μεταξύ 18 και 62 ετών.

 

Τούτη την εποχή, η εθελοντική αιμοδοσία -λόγω των διακοπών- περιορίζεται σχεδόν στο μισό, παρόλο που οι ανάγκες σε αίμα αυξάνονται ιδιαίτερα, εξαιτίας των  ατυχημάτων στο δρόμο και τη θάλασσα. Όμως, εκτός από τους τραυματίες, υπάρχουν και κάποιες χιλιάδες άνθρωποι που πάσχουν από μεσογειακή αναιμία και των οποίων οι ανάγκες σε αίμα «δεν κάνουν ποτέ διακοπές»…

 

Μοριακός Έλεγχος

Μέχρι πριν από λίγα χρόνια ο έλεγχος κάθε μονάδας αίματος για τους ιούς HIV , HCV και HBV γινόταν μόνο με την ανίχνευση αντιγόνων του ιού ή αντισωμάτων έναντι του ιού, με τον λεγόμενο Ορολογικό Έλεγχο. Η ανίχνευση όμως μιας μολυσμένης μονάδας αίματος- με τον τρόπο αυτό- ήταν δυνατή από πολλές μέρες έως και 2-3 μήνες μετά τη μόλυνση. Το αποτέλεσμα; Κάποιες μολυσμένες μονάδες αίματος να μεταγγίζονται και οι αποδέκτες αυτών των μονάδων να μολύνονται με τους αντίστοιχους ιούς.

Σήμερα, όμως, η εφαρμογή του Μοριακού Ελέγχου συμβάλλει δραστικά στη μείωση του χρόνου ανίχνευσης μιας μονάδας που έχει μολυνθεί από κάποιον από τους ιούς HIV, HCV και HBV, γιατί βασίζεται στην άμεση ανίχνευση του γενετικού υλικού (RNA ή DNA) του κάθε ιού με πολύ μεγάλη ευαισθησία και ειδικότητα. Με τα χαρακτηριστικά, λοιπόν, αυτά μπορεί να μειώσει το χρόνο ανίχνευσης μιας μόλυνσης, να μειώσει δηλαδή το «παράθυρο» διάγνωσης για κάθε έναν από τους τρεις ιούς.

 

Πώς γίνεται η αιμοδοσία;

Πρώτα απ’ όλα, λαμβάνεται το ιστορικό του αιμοδότη και ελέγχεται η πίεση του αίματός του, μήπως και τυχόν είναι αναιμικός. Η αιμοληψία διαρκεί 5-6 λεπτά και ο πόνος δεν είναι μεγαλύτερος από εκείνον το στιγμιαίο πόνο που προκαλεί μια ενδοφλέβια ένεση. Μετά την αιμοληψία, ο δότης μένει για άλλα 10 λεπτά ξαπλωμένος, γιατί τόσο χρόνο χρειάζεται ο οργανισμός για να αναπληρώσει τον όγκο του αίματος που του έλειψε και πίνει γάλα ή κάποιο αναψυκτικό. Καλό είναι μετά την αιμοδοσία για 1 ώρα να αποφεύγεται το κάπνισμα, η βαριά σωματική εργασία και η οδήγηση αυτοκινήτου.

 

Τι απαγορεύει την αιμοδοσία;

Αν είναι γυναίκα, δεν πρέπει να έχει τα έμμηνά της ή να βρίσκεται στο πρώτο 6μηνο ύστερα από τοκετό και γαλουχία.

Γενικότερα, ορισμένα νοσήματα ή παθολογικές καταστάσεις, όπως ηπατίτιδα,  AIDS, ελονοσία, υπέρταση, διαβήτης, καρδιακά νοσήματα, τοξικομανία, αλκοολισμός, κ.ά. απαγορεύουν την αιμοδοσία. Γι’ αυτό, επειδή για τις παραπάνω νόσους δεν υπάρχουν εύχρηστες και γρήγορες εξετάσεις, θα πρέπει ο αιμοδότης  να αναφέρει στο προσωπικό της αιμοδοσίας τυχόν συμπτώματα που έχει αντιληφθεί.

 

Πόσο αίμα «χάνει» ο αιμοδότης και πόσο συχνά επιτρέπεται να δίνει αίμα;

Η ποσότητα που λαμβάνεται με τελείως ακίνδυνο τρόπο, δεν ξεπερνά τα 350 γρ., που είναι το 1/20 του αίματος που έχει ο άνθρωπος.

Η συχνότητα που μπορεί ένας αιμοδότης να δίνει αίμα, είναι κάθε τρεις ή τέσσερις μήνες. Συνήθως, οι τακτικοί, συνειδητοί αιμοδότες δίνουν αίμα τρεις φορές το χρόνο. Το αίμα που δίνει ένας αιμοδότης μπορεί να διατηρηθεί μέχρι 21 μέρες, πάντοτε μέσα σε ειδικό ψυγείο.

 

Μπορεί η χώρα μας να γίνει αυτάρκης σε αίμα;

Ναι, εφόσον διεθνώς έχει γίνει αποδεκτό ότι το ½ του πληθυσμού μιας χώρας μπορεί να προσφέρει αίμα. Για παράδειγμα, στη χώρα μας υπάρχουν περίπου 5 εκατομμύρια άνθρωποι, ικανοί να γίνουν αιμοδότες. Αυτό μεταφράζεται, στο ότι θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν 500 χιλιάδες φιάλες αίμα το χρόνο, εάν προσέφεραν: -έστω κι ένας μόνο στους 10 ικανούς για αιμοληψία από 1 φιάλη το χρόνο, -ή 2 στους 10 από 1 φιάλη κάθε δυο χρόνια, -ή 5 στους 10 από 1 φιάλη κάθε 5 χρόνια, -ή αν όλοι οι ικανοί για αιμοδοσία προσέφεραν από 1 φιάλη κάθε 10 χρόνια.

 

Κέντρα Αιμοδοσίας

Κέντρα Αιμοδοσίας υπάρχουν στα νοσοκομεία: Ιπποκράτειο, Λαϊκό,  Γ. Γεννηματάς, ΕΣ Δρακοπούλειο, Αμαλία Φλέμιγκ, Νίκαιας Αγ. Παντελεήμων, ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης, Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, Πατρών Αγ. Ανδρέας, Πανεπ. Γ.Ν. Πατρών, Χατζηκώστα Ιωαννίνων, Π.Γ.Ν Αλεξανδρούπολης, Π.Γ.Ν Ηρακλείου και Π.Γ.Ν Λάρισας.

Επίσης, στις υπηρεσίες αιμοδοσίας των υπόλοιπων Νοσοκομείων της χώρας, στις Κινητές Μονάδες Αθήνας και Θεσσαλονίκης και στις Ένοπλες Δυνάμεις, σε κινητά συνεργεία, κ.ά. Τα περισσότερα κέντρα αιμοδοσίας είναι ανοιχτά και το απόγευμα.

 

Ευχαριστούμε την  Εθνική Υπηρεσία Αιμοδοσίας, για τις πληροφορίες που μας έδωσε.

 

 

Μαρία Ορφανίδου