ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 2023 – Αναλυτικός Οδηγός για Υποψηφίους

Δεν φοβάμαι, θα τα καταφέρω!

 

Λίγο πριν από τις Πανελλήνιες εξετάσεις για τα ΑΕΙ, απαντά με σε καίρια ερωτήματα των υποψηφίων μαθητών, προσφέροντας έναν πλήρη οδηγό που θα τους βοηθήσει  να υποφέρουν λιγότερο και ν’ αποδώσουν καλύτερα στην προετοιμασία τους…

 

ΚΑΤΩ ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΤΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ!

 

Πρόκειται για τον μεγαλύτερο εχθρό που έχετε ν’ αντιμετωπίσετε στην προετοιμασία σας για τις Πανελλήνιες εξετάσεις. Μην πιστεύετε ότι μπορείτε να αποβάλετε το άγχος εντελώς, γιατί είναι ακατόρθωτο. Μπορείτε όμως να ελέγξετε τις 5 βασικές του πηγές.

 

1. Η ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ ΣΑΣ

 

Έχει συχνά σαν συνέπεια να θεωρείτε τον εαυτό σας «κουτό», ιδίως αν σας λείπει η αυτοπεποίθηση. Αυτό, βέβαια, δεν έχει καμιά σχέση με την πραγματικότητα. Υπάρχουν άνθρωποι εξαιρετικής ευφυΐας, που καταλαμβάνονται από έντονο φόβο κάθε φορά που απαιτείται να παράγουν συγκεκριμένο έργο.

 

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ: Μια αυστηρή και ειλικρινής αυτοκριτική θα σας βγάλει από αυτή την ψυχοφθόρα διαδικασία. Δείξτε εμπιστοσύνη στις δυνατότητές σας και δώστε στον εαυτό σας την υπόσχεση ότι θα δουλέψετε όσο καλύτερα μπορείτε για την επιτυχία στις εξετάσεις.

 

2. Η ΤΕΜΠΕΛΙΑ

 

Αν υποφέρετε απ΄αυτή  τελευταία, μπορεί ν’ αποτελεί και μια ακραία έκφραση του άγχους των εξετάσεων: Για να ξεπεράσετε το φόβο σας αποφεύγετε όλα όσα σας θυμίζουν τις εξετάσεις που πλησιάζουν. Κάνετε δηλαδή τη στρουθοκάμηλο.

 

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ: Αντί να χώνετε το κεφάλι σας στην άμμο, θά ’πρεπε μάλλον να το χώσετε στα βιβλία σας. Στην περίπτωσή σας, το καλύτερο θα ήταν να δημιουργηθούν συνθήκες «οικειοθελούς πίεσης»: Να διαβάζετε δηλαδή μαζί μ’ ένα συμμαθητή σας ή να συμμετέχετε σε μικρές ομάδες εργασίας, όπου θα συμπαρασύρεστε χωρίς πίεση από τους συμμαθητές σας σ’ έναν εντονότερο ρυθμό δουλειάς.

 

3. ΟΙ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ, ΟΙ ΔΙΚΕΣ ΣΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΓΟΝΙΩΝ ΣΑΣ

 

Πιθανώς να ανεβάζουν το άγχος σας στα ύψη, άσχετο αν είσαστε άριστοι ή μέτριοι μαθητές. Αν είσαστε άριστοι, θα υποφέρετε περισσότερο και εντονότερα από το άγχος των εξετάσεων, στην προσπάθειά σας να διατηρήσετε ένα υψηλό επίπεδο και μια πολύ καλή βαθμολογία. Την ίδια όμως κούραση και το ίδιο άγχος θα έχετε και οι μέτριοι μαθητές προσπαθώντας να κρατηθείτε πάνω από τη βάση.

 

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ: Εκτός από τη δική σας ρεαλιστική ματιά για να βλέπετε τα πράγματα όπως έχουν, παρακαλέστε τους γονείς σας ν’ αποκτήσουν σύνεση και κατανόηση, ώστε να έχουν κι αυτοί ρεαλιστικές προσδοκίες όσον αφορά το μέλλον και τις επιδόσεις σας.

 

4. ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΜΜΑΘΗΤΕΣ ΣΑΣ

 

Μπορούν άνετα να σας… τρελάνουν  σε τόσο επικίνδυνες περιόδους, όπως αυτές που προηγούνται των εξετάσεων. Πώς το καταφέρνουν; Οι μεν με την έκδηλη αυτοπεποίθησή τους, οι δε με τον εκνευρισμό και τον φόβο τους.

 

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ: Να είσαστε περισσότερο εκλεκτικοί με τις επαφές σας. Και, μάλιστα, την ημέρα που πρόκειται να υποβληθείτε σε εξετάσεις, είναι σαφώς καλύτερο να πάτε μόνοι σας στο εξεταστικό κέντρο και να αποφύγετε την παρέα των συμμαθητών σας. Γιατί σε αυτή την περίπτωση, η μοναξιά είναι καλύτερος σύντροφος από κάποιο συμμαθητή, που με τους αναστεναγμούς του για τη μελλοντική του καταστροφή, το μόνο που καταφέρνει είναι να σας μεταδώσει το άγχος του και να πολλαπλασιάσει το φόβο σας.

 

5. Η ΠΑΝΤΟΔΥΝΑΜΙΑ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ

 

Εφόσον είναι κάτι -που λαθεμένα επικρατεί τα τελευταία χρόνια στη συνείδηση κάθε ελληνικής οικογένειας-, είναι φυσικό να σας αγχώνει. Πόσα όμως καθημερινά παραδείγματα δεν αποδεικνύουν πλέον, ότι το Πανεπιστήμιο δεν είναι ο μοναδικός δρόμος για την επαγγελματική ολοκλήρωση και την προσωπική ευτυχία…

 

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ: Πάψτε να θεωρείτε τα πανεπιστημιακά πτυχία ως μονόδρομο για την επαγγελματική σας καταξίωση και μην αντιμετωπίζετε ως αποτυχία άλλους εναλλακτικούς δρόμους επαγγελματικού προσανατολισμού.

 

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ…

…καθώς η ανιαρή και βαρετή επανάληψη είναι δυστυχώς αναπόφευκτη

 

Παρακάτω σας παραθέτουμε ένα πρόγραμμα μελέτης για όσους από σας θέλετε να μάθετε, δαπανώντας όσο το δυνατό λιγότερη ενέργεια και χρόνο:

 

-Συγκεντρωθείτε με προσοχή σ’ αυτό που μελετάτε :Μην αρκείστε στο να ρίχνετε μια επιπόλαια ματιά, αλλά διαβάστε με προσοχή και προσπαθήστε να καταλάβετε τι σημαίνουν όλα αυτά που διαβάζετε. Ξεχωρίστε από το σύνολο αυτά που θέλετε να θυμόσαστε ιδιαίτερα. Και προσπαθήστε να συνειδητοποιήσετε ότι αυτά τα πράγματι θέλετε να θυμόσαστε! Έτσι, αυτό που διαβάζετε αποκτάει μια ιδιαιτερότητα, γίνεται σημαντικό και βγαίνει από το πλαίσιο της λίαν βραχυπρόθεσμης ή της βραχυπρόθεσμης μνήμης. Και μην ξεχνάτε: Είναι καλύτερα να αποφεύγει κανείς τις τεράστιες ποσότητες ύλης και να περιορίζεται σε συγκεκριμένα θέματα περιορισμένης έκτασης.

 

-Κάντε γρήγορα επανάληψη: Μέσα σε είκοσι λεπτά, το αργότερο μέσα σε μισή ώρα, πρέπει να επαναλάβετε αυτά που έχετε μελετήσει. Κοιτάξτε τις σημειώσεις σας και προσπαθήστε να επαναφέρετε στη μνήμη σας όλα όσα έχετε μάθει. Έτσι η μνήμη σας ασκείται στο να συγκρατεί αυτά που θέλετε.

 

–Μην αμελήσετε να επαναφέρετε στη μνήμη σας αυτά που έχετε μάθει.: Μερικές ώρες αργότερα ( ίσως λίγο πριν πέσετε για ύπνο), ελέγξτε για άλλη μια φορά αυτά που μάθατε. Έτσι, όλες οι πληροφορίες θα περάσουν πια στη μακροπρόθεσμη μνήμη.

 

 ΑΛΗΘΕΙΕΣ & ΨΕΜΑΤΑ

 

-ΜΟΥΣΙΚΗ

 

Μερικοί μαθητές ορκίζονται πως μόνο με τη συνοδεία μουσικής μπορούν να διαβάσουν. Και μερικές φορές, αληθεύει κιόλας -γιατί έτσι έχουν συνηθίσει να μελετούν. Αυτό όμως μπορεί να είναι και κακό. Γιατί η μνήμη έχει τους δικούς της τρόπους λειτουργίας και τις ιδιομορφίες της. Αυτό δηλαδή που έχει μάθει κανείς με τη συνοδεία της μουσικής, μπορεί να μην έρχεται καθόλου στο μυαλό του όταν θα πρέπει να το θυμηθεί σε τελείως διαφορετικές συνθήκες, όπως, ας πούμε, σε μια αυστηρά σιωπηλή σχολική αίθουσα.

Με την έλλειψη του ερεθίσματος της μουσικής, αποδυναμώνεται και η δυνατότητα του εγκεφάλου να κάνει συσχετισμούς. Αυτό, βέβαια, δεν μπορεί να γενικευτεί και, μάλιστα, οι αντιδράσεις από άτομο σε άτομο, ιδιαίτερα σε αυτή την περίπτωση, διαφέρουν πολύ μεταξύ τους.

 

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ: Είναι, λοιπόν, πολύ σημαντικό να διαπιστώνετε μόνοι σας και με σοβαρότητα, αν ανήκετε κι εσείς στην παραπάνω «μουσικόπληκτη» κατηγορία μαθητών.

 

-ΝΕΥΡΑ

 

Όποιος κουράζεται υπερβολικά στον ελεύθερο χρόνο του είναι φυσικό να φτάσει γρηγορότερα σε υστερία όταν δίνει εξετάσεις. Βέβαια, αυτό δε συνεπάγεται και το αντίστροφο, ότι δηλαδή πριν από τις εξετάσεις θα πρέπει να ζει κανείς οπωσδήποτε συντηρητικά.

 

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ: Καλό είναι να αποφεύγετε όσο το δυνατό περισσότερο τους εκνευρισμούς και τις συγκινήσεις, τη συμμετοχή σε αθλητικούς αγώνες, τις ταινίες τρόμου, τους διαπληκτισμούς και τους καβγάδες, ακόμη και τις συζητήσεις για αύξηση του εβδομαδιαίου χαρτζιλικιού…

 

-ΤΣΙΓΑΡΟ

 

Οι μαθητές που καπνίζουν τα βρίσκουν μπαστούνια στις εξετάσεις. Όποιος έχει συνηθίσει να μελετάει καπνίζοντας, όποιος καταφεύγει αμέσως στο τσιγάρο όταν τα βρίσκει δύσκολα, γι’ αυτόν οι εξετάσεις –όπου το κάπνισμα απαγορεύεται- θα είναι σκέτη δοκιμασία. Πολλοί μαθητές, μάλιστα, πληρώνουν τον εθισμό τους στη νικοτίνη με φοβερό άγχος και κακούς βαθμούς.

 

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ: Όσοι καπνιστές υποφέρετε από άγχος για τις εξετάσεις, θά ’πρεπε τουλάχιστον να προσπαθείτε να μελετάτε στο σπίτι δίχως να καπνίζετε.

 

-ΚΑΦΕΣ

 

Ο καφές λόγω της καφεΐνης του καταστέλλει την κούραση και προσδίδει αντοχή. Γι’ αυτό και πολλοί μαθητές τον θεωρούν ως τον καλύτερο σύμμαχό τους τούτες τις μέρες τις προετοιμασίας για τις Πανελλήνιες. Όμως, ο καφές για να προσφέρει τις ευεργετικές του ιδιότητες, πρέπει να καταναλώνεται με μέτρο. Δηλαδή, ένα με δυο φλιτζάνια ελληνικού ή ένας ελαφρύς στιγμιαίος τύπου φραπέ ή καπουτσίνο την ημέρα. Διαφορετικά, οι μεγαλύτερες δόσεις μπορεί να σας προκαλέσουν εκνευρισμό, ταραχή, ταχυπαλμία, τρέμουλο και αδυναμία συγκέντρωσης.

 

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ: Όσοι πιστεύετε ότι δεν μπορείτε να αποδώσετε, αν δεν καταναλώσετε μια μεγάλη δόση καφέ…κοιμηθείτε! Οκτώ ώρες το βράδυ και μια τουλάχιστον ώρα το μεσημέρι ( έστω και ξεκούραση) είναι ό, τι το καλύτερο, για να μην έχετε ανάγκη ούτε και τον καφέ…

 

-ΠΡΟΣΕΥΧΗ

 

Υπάρχουν μαθητές που μπαίνουν στην τάξη για διαγώνισμα χωρίς να έχουν καθόλου προετοιμαστεί κι ελπίζουν σ’ ένα θαύμα και μόνο. Βέβαια, ελπίζουν μάταια!

Όμως συμβαίνουν και παράδοξα πράγματα: μερικοί μαθητές σώζονται από την κόλαση του άγχους των εξετάσεων αναπάντεχα κι αυτή τους τη σωτηρία την οφείλουν πράγματι σ’ ένα θαύμα. Και το θαύμα αυτό ονομάζεται… προσευχή! Μια σύντομη προσευχή που τους διευκόλυνε να συγκεντρωθούν και να μπορέσουν να εργαστούν. Ανεξήγητο;

 

ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ: Οι ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει καλύτερο μέσο για να ξεπεράσει κανείς ένα νεκρό σημείο της διανοητικής του λειτουργίας και να νιώσει και πάλι ικανός να σκεφτεί, από το να στρέψει ολόκληρη την προσοχή του ξαφνικά σε κάτι ολότελα διαφορετικό απ’ αυτό που τον στενοχωρεί.

 

Ευχαριστούμε την ψυχολόγο-παιδοψυχολόγο, διευθύντρια του Ψυχοδιαγνωστικού και  Συμβουλευτικού Κέντρου κα Αλεξάνδρα Καππάτου, για τις πληροφορίες που μας έδωσε.

 

 

Μαρία Ορφανίδου