Ανοιξιάτικες αλλεργίες

Μην τις αγνοείτε, αλλά μάθετε γι’ αυτές και αντιμετωπίστε τις…

 

Οι αλλεργίες της άνοιξης έχουν αρχίσει ήδη να ταλαιπωρούν τους ευαίσθητους ανθρώπους. Και δυστυχώς δεν είναι λίγοι στη χώρα μας, αφού υπολογίζεται πως ένας στους τρεις Έλληνες πάσχει σήμερα από κάποια μορφή αλλεργίας. Μάλιστα, εκτιμάται ότι ο αριθμός όσων υποφέρουν από αλλεργίες στην Ελλάδα έχει διπλασιασθεί έως και τετραπλασιασθεί μέσα στην τελευταία 25ετία…

 
Πρώιμη άνοιξη και «τροπικές» καταιγίδες

 

Οι λεγόμενες ανοιξιάτικες αλλεργίες τώρα πια αρχίζουν από το Φεβρουάριο και ταλαιπωρούν τους αλλεργικούς έως τα μέσα του καλοκαιριού. Η μεγάλη αυτή διάρκεια των αλλεργιών οφείλεται αφενός: στην εισαγωγή στη χώρα μας διαφόρων φυτών από διαφορετικά μήκη και πλάτη του κόσμου που έχουν εμπλουτίσει τη χλωρίδα του τόπου μας με νέα είδη. Και αφετέρου: στην περιβαλλοντική ρύπανση και το φαινόμενο του θερμοκηπίου, που επηρεάζουν άμεσα και το φυτικό βασίλειο. Το αποτέλεσμα; Η πρώιμη άνοιξη και οι «τροπικές» ανοιξιάτικες βροχές και καταιγίδες να είναι πια ένα συνηθισμένο φαινόμενο και στη χώρα μας και να τροποποιούν έτσι τόσο την έναρξη όσο και τη διάρκεια της ανθοφορίας πολλών ειδών.

Κάποια από τα εισαγόμενα φυτά είναι αλλεργιογόνα και ανθοφορούν είτε νωρίτερα είτε πιο αργά από τα περισσότερα ελληνικά φυτά, που ανθίζουν κυρίως την άνοιξη. Έτσι, επεκτείνεται η εποχή των αλλεργιών στο μισό τουλάχιστον διάστημα του έτους και για ορισμένα φυτά ακόμη περισσότερο. Κλασικό παράδειγμα είναι τα διάφορα εισαγόμενα είδη κυπαρισσιού (Cupressus arizonica ή lusitanica, Τhuja orientalis κ.α.). Η γύρη ορισμένων κυπαρισσίδων είναι πολύ πιο αλλεργιογόνος από τη γύρη του δικού μας κυπαρισσιού (Cupressus sempervirens), με το οποίο ζήσαμε αρμονικά για πολλούς αιώνες.

«Άσθμα των καταιγίδων»

Επίσης, όσοι πάσχουν από παθήσεις του αναπνευστικού επηρεάζονται αρνητικά τόσο από τις ακραίες θερμοκρασίες όπως και από τις απότομες καιρικές αλλαγές. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, όταν δηλαδή δεν είναι γνωστό πότε ξεκινάει η άνοιξη και ίσως ούτε πότε θα τελειώσει, είναι πολύ δύσκολο να εφαρμοστεί προληπτική θεραπεία (ιδιαίτερα στο άσθμα), που συνήθως προγραμματίζεται να ξεκινήσει τουλάχιστον 7-10 μέρες πριν από την αναμενόμενη έναρξη της κυκλοφορίας του υπεύθυνου αλλεργιογόνου που μεταφέρεται με τον αέρα.

Επιπλέον, καθώς οι καταιγίδες θα γίνονται όλο και πιο συχνό φαινόμενο την άνοιξη, θα αντιμετωπίσουμε σοβαρές εξάρσεις του αλλεργικού άσθματος, λόγω της μετάπτωσής του στο λεγόμενο «άσθμα των καταιγίδων» (thunderstorm asthma), που παρατηρείται σε διαφορετικούς γεωγραφικούς τόπους.

Συνηθισμένες αλλεργίες

Ανάλογα με το όργανο-στόχο, οι εκδηλώσεις των ανοιξιάτικων αλλεργιών χαρακτηρίζονται από συμπτώματα από τη μύτη, τα μάτια, το κατώτερο αναπνευστικό σύστημα, μερικές φορές, μάλιστα, και από το δέρμα. Οι πιο συνηθισμένες είναι:

 

–Η εαρινή ρινίτιδα που χαρακτηρίζεται κυρίως από καταρροή, φτερνίσματα, κνησμό (φαγούρα) και απόφραξη (μπούκωμα) της μύτης. Ο κνησμός, που συχνά είναι πολύ έντονος και ενοχλητικός, μπορεί να αφορά και τα αφτιά, τη στοματική κοιλότητα (κυρίως τον ουρανίσκο) και το φάρυγγα.

–Η αλλεργική επιπεφυκίτιδα, που συχνά συνοδεύει την αλλεργική ρινίτιδα, εκδηλώνεται ως δακρύρροια, κνησμός (φαγούρα) και ερεθισμός των ματιών (ερυθρότητα, τσούξιμο, αίσθημα ξένου σώματος, ακόμη και φωτοφοβία).

–Το αλλεργικό άσθμα εκδηλώνεται συνήθως με βήχα, δύσπνοια, βάρος, σφίξιμο ή βράσιμο στο στήθος και συριγμό στην αναπνοή (σφύριγμα στο στήθος).

 

-Η κνίδωση παρουσιάζεται με δερματικές βλάβες, που φαγουρίζουν και θυμίζουν τσίμπημα κουνουπιού ή με κοκκινίλες που προκαλεί η επαφή με το φυτό τσουκνίδα. Παράλληλα, μπορεί να εκδηλωθεί πρήξιμο σε χαλαρούς ιστούς, όπως γύρω από τα μάτια και στα χείλη.

Σύγχρονη θεραπεία

Το σημερινό θεραπευτικό οπλοστάσιο κατά των αλλεργιών είναι αναμφισβήτητα πολύ πιο πλούσιο από ό, τι ήταν και πριν από μόλις μία δεκαετία. Ορισμένες καθιερωμένες θεραπευτικές παρεμβάσεις έχουν εισαχθεί σήμερα σε νέες μορφές (π.χ. υπογλώσσια ανοσοθεραπεία,) ή με νέες και πιο εύχρηστες συσκευές χορήγησης (όπως τα εισπνεόμενα). Τι άλλο μπορούμε να περιμένουμε σύντομα; Την παραγωγή, αλλά και την ευρεία χρήση ανασυνδυασμένων αλλεργιογόνων που θα συμβάλουν στη βελτίωση της διάγνωσης των αλλεργικών νοσημάτων και στην αποτελεσματικότερη και πιο ασφαλή θεραπεία τους, ιδιαίτερα των βαριάς μορφής αλλεργικών αναφυλακτικών αντιδράσεων.
Μελλοντικά, η γονιδιακή παρέμβαση ίσως λύσει ριζικά κάποια αλλεργιολογικά προβλήματα.

Άλλο αλλεργία, άλλο ίωση

Η αλληλοεπικάλυψη των συμπτωμάτων αλλεργίας και λοίμωξης είναι συχνό φαινόμενο, ιδιαίτερα στο αναπνευστικό σύστημα, αφού τα συμπτώματα όπως βήχας, καταρροή, φτερνίσματα, δακρύρροια, ερεθισμός ματιών κ.τ.λ. μπορεί να εμφανιστούν και στις δύο περιπτώσεις. Μάθετε, λοιπόν, να ξεχωρίζετε μια αλλεργία από μια ίωση από τα εξής σημεία:
-Οι λοιμώξεις συχνά προκαλούν πυρετό και ενδεχομένως αυτός να συνοδεύεται και από συμπτώματα κακουχίας, καταβολής δυνάμεων, πόνων στα οστά και τους μυς.
-Η καταρροή στην αλλεργική ρινίτιδα και η δακρύρροια στην επιπεφυκίτιδα είναι διαυγής σαν νεράκι, ενώ στη λοίμωξη πυκνόρρευστη και κιτρινωπή.
-Ο κνησμός– ιδιαίτερα όταν είναι έντονος και επεκτείνεται στη στοματική κοιλότητα ή τα αφτιά- χαρακτηρίζει την αλλεργία.

Προφυλάξεις

-Να αερίζετε τα δωμάτια του σπιτιού σας το πρωί, πριν από τις 9.00, γιατί η απελευθέρωση της γύρης από τους ανθήρες αρχίζει λίγο αργότερα (καθώς θερμαίνεται το περιβάλλον). Έτσι, εμποδίζεται η είσοδος μεγάλων ποσοτήτων γύρης στο σπίτι.

-Στην εξοχή, να μην ξαπλώνετε ή κάθεστε στο έδαφος, ιδιαίτερα εάν υπάρχει πρασινάδα. Η συγκέντρωση της γύρης κοντά στην πηγή της παραγωγής της είναι εξαιρετικά μεγάλη.
–Να μένετε μακριά από ελαιώνες στα τέλη Απριλίου και το Μάιο.
-Όταν οδηγείτε σε εξοχικούς δρόμους να κλείνετε τα παράθυρα και να χρησιμοποιείτε κλιματισμό.
-Εάν πάσχετε από επιπεφυκίτιδα, να φοράτε γυαλιά και μάλιστα ειδικά (όπως τα γυαλιά του σκι).
-Μην καπνίζετε. Το κάπνισμα επιδεινώνει τις αλλεργίες του αναπνευστικού.
-Προτιμήστε την Αθήνα το χειμώνα και τις Κυκλάδες το καλοκαίρι. Γιατί ο καλύτερος τόπος διαμονής για τους αλλεργικούς είναι η Αθήνα το χειμώνα- αρκεί να μην υπάρχει αυξημένη ρύπανση και επιδημία ιώσεων του αναπνευστικού- και οι ξηρές Κυκλάδες το καλοκαίρι.

Ευχαριστούμε την Ελληνική Εταιρεία Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας, για τις πληροφορίες που μας έδωσε.

Μαρία Ορφανίδου